Αμβλυωπία
Παιδοφθαλμολογία

Αμβλυωπία

Η αμβλυωπία είναι ο ιατρικός όρος για το «τεμπέλικο μάτι». Η όραση σε έναν αμβλυωπικό οφθαλμό είναι μειωμένη, ακόμη κι αν δεν υπάρχει ανατομική ανωμαλία στον οφθαλμό. Στην παιδική ηλικία, η αμβλυωπία είναι υπεύθυνη για την απώλεια όρασης σε ποσοστό μεγαλύτερο συγκριτικά με όλα τα άλλα αίτια απώλειας όρασης αθροιστικά.

Ποια είναι τα αίτια της αμβλυωπίας

1.Στραβισμός

Όταν ένα παιδί αναπτύξει στραβισμό, τότε ο εγκέφαλος έχει τη δυνατότητα να ‘αγνοήσει’ την εικόνα από το μάτι που παρεκκλίνει, προκειμένου να αποφευχθεί η διπλωπία. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται απώθηση. Επειδή η εικόνα απωθείται στον έναν οφθαλμό, οι συνδέσεις ανάμεσα σε αυτόν τον οφθαλμό και τον εγκέφαλο δεν αναπτύσσονται σωστά και η όραση είναι μειωμένη. Αυτό ονομάζεται στραβισμική αμβλυωπία, γιατί το αίτιο που την προκαλεί είναι ο στραβισμός. Αυτός ο τύπος αμβλυωπίας συμβαίνει πιο συχνά σε περίπτωση εσωτροπίας, συγκριτικά με περιπτώσεις εξωτροπίας.

2. Υψηλό διαθλαστικό σφάλμα και στους δύο οφθαλμούς

Σε περιπτώσεις που και στους δυο οφθαλμούς υπάρχει υψηλή υπερμετρωπία ή και υψηλός βαθμός αστιγματισμού, μπορεί να δημιουργηθεί αμβλυωπία και στους δυο οφθαλμούς, επειδή η εικόνα που προβάλλεται στον αμφιβληστροειδή είναι θολή.

3. Διαφορετικό διαθλαστικό σφάλμα ανάμεσα στους δυο οφθαλμούς

Ένα άλλο συχνό αίτιο αμβλυωπίας είναι όταν ο ένας οφθαλμός έχει πιο υψηλή υπερμετρωπία από τον άλλο, ή λιγότερο συχνά, όταν έχει πιο υψηλή μυωπία από τον άλλο. Ο ιατρικός όρος για αυτή την περίπτωση είναι ανισομετρωπία. Αυτό που συμβαίνει σε αυτή την περίπτωση είναι ότι ο πιο υπερμετρωπικός ή μυωπικός οφθαλμός θα βλέπει μια θολή εικόνα συγκριτικά με τον άλλο οφθαλμό και ο εγκέφαλος θα επιλέξει να αγνοήσει την θολή εικόνα.
Σημείωση: Σε παιδιά με εσωτροπία, η αμβλυωπία οφείλεται συχνά σε συνδυασμό του στραβισμού καθώς και της διαφοράς στο διαθλαστικό σφάλμα.

4. Αμβλυωπία λόγω αποστέρησης του οπτικού ερεθίσματος

Μπορεί να προκληθεί από οποιοδήποτε αίτιο το οποίο μπορεί να εμποδίζει το να φθάσει το οπτικό ερέθισμα στον αμφιβληστροειδή, όπως ο καταρράκτης και η πτώση του βλεφάρου.

Γιατί έχει μεγάλη σημασία το να βελτιώσουμε την όραση σε ένα αμβλυωπικό οφθαλμό?

Σε παιδιά τα οποία έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την τρισδιάστατη (στερεοσκοπική) όραση, για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε την τρισδιάστατη όραση απαιτείται να υπάρχει καλή όραση και στους δυο οφθαλμούς. Αυτό θα τα βοηθήσει αργότερα στη ζωή τους να μπορούν να οδηγούν με μεγαλύτερη ευχέρεια ένα αυτοκίνητο καθώς και να ασκούν το επάγγελμα τους πιο εύκολα. Επίσης θα τους δοθεί η δυνατότητα να ασκήσουν επαγγέλματα που απαιτούν πολύ καλή στερεοσκοπική όραση, πχ πιλότοι. Πολύ σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι αν κάποια στιγμή αργότερα στη ζωή τους χάσουν την όραση στον άλλο οφθαλμό, θα μπορούν να συνεχίσουν να βλέπουν και να είναι ανεξάρτητοι.